Регистрация | Вход
[ Новые сообщения · Участники · Правила форума · Поиск · RSS ]
  • Страница 1 из 1
  • 1
Форум » Форум » НОГАЙЦЫ » Эпос
Эпос
TagayДата: Четверг, 31 Января 2013, 13:54 | Сообщение # 1
Группа: Пользователь
Сообщений: 26
Награды: 0
Репутация: 0
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
Название: ayt desenez.djvu
Размер: 1.07 Мб
Описание: Если просите, спою...: Сб.ног. нар. песен /зап. и сост. А. Сикалиев. - Черкесск, 1971. - на ног. яз. - 144с.
Ссылка для скачивания файла: http://rusfolder.com/34750111

Добавлено (31.01.2013, 13:24)
---------------------------------------------
Название: tatar dastannary.djvu
Размер: 1.83 Мб
Доступен до: 2013-01-31 18:18:14
Описание: Дастаннар:Түләк, Йиртөшлек, Ак Күбек, Җик Мәргән, Чура батыр, Кузы Күрпәч белән Баян-сылу, Йосыф китабы, Сәйфелмөлек, Бүз егет
Ссылка для скачивания файла:
http://rusfolder.com/34362206

Добавлено (31.01.2013, 13:54)
---------------------------------------------
текст эпоса "Идегей" на татарской латинице, татарской кириллице XP и русский перевод.
Название: идегей.rar
Размер: 311.84 кб
Доступен до: 2012-05-14 21:07:46
Ссылка для скачивания файла: http://ifolder.ru/29927272

Сообщение отредактировал Tagay - Четверг, 31 Января 2013, 13:51
 
тоньюкукк1961Дата: Суббота, 09 Февраля 2013, 00:54 | Сообщение # 2
Группа: VIP Пользователь
Сообщений: 598
Награды: 11
Репутация: 100
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений За 100 Сообщений За 500 Сообщений
Сав бол, Tagay, за ссылку, окыятырман али Айт десенъиз, айтайымды. good
 
TagayДата: Вторник, 12 Февраля 2013, 22:47 | Сообщение # 3
Группа: Пользователь
Сообщений: 26
Награды: 0
Репутация: 0
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
Коллекция образцов тюркского эпоса.

http://aton.ttu.edu/turkishlist.asp

Есть отличная книга с ногайским фольклором

http://aton.ttu.edu/pdf/Nogay_Irlari_1969.pdf

Лет 5 назад скачал оттуда
 
sirakДата: Четверг, 14 Февраля 2013, 19:58 | Сообщение # 4
Группа: Пользователь
Сообщений: 78
Награды: 0
Репутация: 0
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
вообще то с эпосом проблем нету в кчр насколько я знаю даже в учебниках ногайша да на счет этого есть компетентные люди писатели керейтов капаев и другие может если кто хочет с ними связатся и эти вопросы обсудить
 
TagayДата: Четверг, 14 Февраля 2013, 21:10 | Сообщение # 5
Группа: Пользователь
Сообщений: 26
Награды: 0
Репутация: 0
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
Я уже связывался с выдающимся ученым- собирателем фольклора, который посвятил всю свою жизнь сохранению и изучению бесценного культурного наследия ногайского народа - с Сикалиевым (Шейхалиевым) Ашимом Имам-Маземовичем, с просьбой разместить в Интернете ногайский эпос в электронном виде. Однако, у него не оказалось компьютерного текста. В Махачкалинском издательстве где были в начале 90-х опубликованы тексты также ответили, что компьютерного набора текстов эпоса не сохранилось.

В настоящее время в Российской академии наук существует программа по формированию электронного корпуса текстов разных народов. В первую очередь как заявлено русского, потом других. http://www.corpling-ran.ru/
Что интересно в данную программу Российской академии наук на второе место попал армянский язык (!!!). Работы по армянскому корпусу текстов завершены. http://www.eanc.net/ И мне кажется результат данной работы получился с точки зрения обычного пользователя намного интереснее, чем по русскому языку.
Подобная же работа по формированию электронного корпуса текстов эпоса проведена в отношении тюрков-шорцев http://corpora.iea.ras.ru/corpora/texts.php , в значительной степени финансировалась западными исследовательскими центрами. И это было очень своевременно т.к. оставался только один живой сказитель В.Е. Таннагашев, который успел передать какую-то часть устного наследия в рамках данного проекта, прежде чем скончался.
Очень жаль, что российская наука и государство в целом, за исключением отдельных энтузиастов-ученых равнодушны к сохранению культурного наследия тюркских народов. Не говоря уже о внутренней политике в области образования, культуры, этнического воспитания и религии традиционно направленной против коренных народов.
 
Noghay-khanДата: Четверг, 14 Февраля 2013, 21:12 | Сообщение # 6
Группа: Пользователь
Сообщений: 90
Награды: 5
Репутация: 350
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
А у нас в чечне с этим туго :-( ногайские книги днем с огнем не сыщешь. :-(
 
TagayДата: Четверг, 14 Февраля 2013, 21:15 | Сообщение # 7
Группа: Пользователь
Сообщений: 26
Награды: 0
Репутация: 0
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
В 2003 г. фондом сохранения языков, находящихся под угрозой исчезновения (The Endangered Language Fund, USA), был частично профинансирован проект Д.А. Функа по аудиофиксации шорского героического эпоса от современного сказителя-кайчы В.Е. Таннагашева (1932 г.р.) с целью сохранения возможно последних образцов поэтической шорской речи.

http://lingsib.iea.ras.ru/ru/projects/research/last_epic_singer.shtml
 
Noghay-khanДата: Четверг, 14 Февраля 2013, 21:19 | Сообщение # 8
Группа: Пользователь
Сообщений: 90
Награды: 5
Репутация: 350
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
А что это за шорская речь?
 
TagayДата: Четверг, 14 Февраля 2013, 21:24 | Сообщение # 9
Группа: Пользователь
Сообщений: 26
Награды: 0
Репутация: 0
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений
Сам Владимир Егорович знает около 70 сказаний . Он считает, что это “капля в море, лишь маленькая часть того, что знали старики“. Владимир Егорович знает много мелодий, которые у каждого кайчы - свои. По ходу сказания мелодия меняется: если богатырь едет, она одна, вступает в схватку или погоню - другая.
Кайчы Таннагашев трагически погиб 1 января 2007 г.

Насколько я понимаю, он успел передать ученым около 2/3 хранившегося у него в голове эпического наследия шорцев

Добавлено (14.02.2013, 21:24)
---------------------------------------------
Цитата
А что это за шорская речь?


айлан поворачиваться
айлан оборачиваться
айлан возвращаться
айлан шевелиться
айландра вокруг
айландыр поворачивать
айландыр переворачивать

....

айландыра вокруг
айландыра вокруг
айлантыр поворачивать
айлантыр переворачивать
айланыш разворачиваться
айлат возвращать
айлат вернуть
аймақ селение
аймақ район
...
тадар представитель ю-сиб. тюрков
тадар шорец
тадарла говорить по-шорски

http://shoriya.ngpi.rdtc.ru/


Сообщение отредактировал Tagay - Четверг, 14 Февраля 2013, 21:26
 
тоньюкукк1961Дата: Вторник, 15 Апреля 2014, 00:26 | Сообщение # 10
Группа: VIP Пользователь
Сообщений: 598
Награды: 11
Репутация: 100
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений За 100 Сообщений За 500 Сообщений
Ногайские старинные песни и эпос, а также песни советского периода, но надо зарегистрироваться:

http://shax-dag.ru/download.php?num=1199&base=books

Добавлено (14.04.2014, 22:18)
---------------------------------------------

ЭДИГЕ (дестан)

Бир  ярлы  койшы кырда  койларын  багып
юргенде, мунынь  алдына  адамнынь бас  суьеги  рас
келеди. Койшы таягы ман бас суьекти авдарып карайды. Караса —  бастынь  манълайына бир  затлар  язылган.
Койшы окып-язып  билмейди.  Бас суьекти  таякка  кийгистип, уьйге  ала  кайтатта, авылда  окып  билген
биревге коьрсетеди.  Окып  карасалар: «Мен  оьлмей  турып
сан мынь  адам  оьлтиргенмен, оьлгеннен  сонь  кырк
адам оьлтирермен»  деп  язылган экен.  Койшы  буга сейирсинеди. Бас суьекти уьйине аькеледи, аьруьв этип шоькиш  пен  суьекти уваткылайды,  сонь  юмсак
этип термен мен тартат та, бир шиберекке туьйип, пишесине йыйдырмага береди.  пишесине  не
зат  экенин,  бу  ун кайдан шыккан экенин айтпайды.  Койшы  койларын  бакпага кеткенде,  койшыдынь кызы шиберекти шешип карайды. Караса — ак ун. Кыз тили мен ялап карайт та ютады. Даьм-дум йок. Болса да кыз сол уннан авыр аяклы болады. Заманы етип, кыздан бир ул бала тувады. Ол да тез оьсип асыл болады. Муны Баркая  деп  атайдылар. Бу  бек  акыллы,
йитик  бала болады.  Суьйтип  яшап турганда,  сол  юрттынъ
ханы туьс коьреди экен.  Хан уьйкен аргымак ат пан бараятканда, муны кырк ийт  эки  боьлинип, йырмасар  болып,  ханнынъ
онъ ягыннан  да,  сол ягыннан  да  сермеп,
аттан  юлкып туьсирип,  талаяк  боладылар экен.  Хан  сосы
туьсин ваьзирлерине йорытаяк болады. Ваьзирлери  де бир зат та айтып болмайдылар.

Добавлено (15.04.2014, 00:26)
---------------------------------------------
Сонда хан юртына хабар яяды: меним туьсимди туьз йорыган адамга не суьйсе соны беремен деп. Бир адам да йорып болмайды. Сол хабар Баркаяга да етеди. Бала келеди ханга туьсинъди мен йорыйым деп.  — Йоры,— дейди хан.  Баркая  айтады  ханга: «Сенинь кырк ваьзиринь  бар. Сол  кырк  ваьзиринь эки  боьлинип,  йырмасар
болып, сенинь  хатынынь  ман билисип,  хатынынъа  сени оьлтиртип,  сени  тактан туьсирип,  баска  хан
салаяк боладылар.  Йырма  ваьзиринь сенинь  орнынъа  бир адамды  салаяк  болады, ана  йырмасы  — баска адамды».

—  Сен ялган айтасынь! Ийттен тувган бала! Дейди хан ашувланып —
сени мен бу саьат аскакка астырарман.  —  Ыйнанмасанъ  кеше каравыл  сал.  Туьн  ортада  бар  ваьзирлеринъ хатынынъа келгенлерин коьрерсинъ.— Дейди Баркая.  Ийнанмаса да, хан каравыл салады. Кapaсaлар кырк ваьзири де туьн ортасыана  ханнынь  хатынына  келип,  ханды  кайтип оьлтирееклерин  эм кимди  хан  этип салаякларын соьйлеседилер.  Сонда  хан
кырк   ваьзирин  де
аскакка  асып оьлтиреди. Мине сосы кырк ваьзир  эди баягы бас  суъектинь маньлайына оьлгеннен
сонь кырк адам оьлтирермен деп язылганы.


 Хан Баркаяды  оьзимен калдырып ваьзир  этеек  болады.
Болса  да  Баркая унамай,  Ана  Эдил судын  бойына  кетип,
анъшылык,  балыкшылык  пан  кешяза баслайды.  Баркая  оьсип, уьйкен  адам  болады.
Ол  сав  куьнлер  анъшылап юрген. Сонынъ уьшин халка коьп косылган йок.  Кеше-куъндиз агашлыкта, сув ягада юргеннен себеп Баркаядынь савлай кевдеси туьк баскан, басына узын шаш биткен. Сакалы онынъ коькирегин ябатаган болган. Оьзи колайсыз мазаллы куватлы болган. Баркаяга халк Баба-туьклес шашлы - Азиз деп ат таккан.  Бир  кере  Баркая, соьлеги  Баба  туьклес
шашлы Азиз  Секерли коьлде, танъ сес  берген  заманда  йылым ман  балык  ыслап турганда,  коьлдинъ  ягасына тогыз   ак-кув  келип конады.  Конып  консын,
баьриде  канатларыман  кагып йибередилерде  ак-кув  кийимлерин  таслап,  тогызы  да  ишкен сувды тамызыпта  кевдесине,  юзиктей кызлар  боладылар.  Баркая
буларды  коьрип, астакрын агаштан шыгады эм ясырынып буларга юзип келеди. А тогыз кыз, аьруьвликлер ерде эситкен  йок.  Ак-кув  кийимлерин коьлдинъ ягасында калдырып, оьзлери коьлге кирип, сувга туьсип баслайдылар.


Сообщение отредактировал тоньюкукк1961 - Вторник, 15 Апреля 2014, 18:12
 
тоньюкуккДата: Понедельник, 06 Ноября 2017, 17:30 | Сообщение # 11
Группа: Администратор
Сообщений: 642
Награды: 6
Репутация: 110
Статус: Offline
За сообщения на форуме:
За 1 сообщение За 10 Сообщений За 100 Сообщений За 500 Сообщений
Баркая кызлардынъ биревине бек ювык болады эм акырын, билдирмей сол
кыздынъ ак-кув кийимин урлайды. Кызлар сувга туьсип болып шыгып кийинип
басласа, бир кыздынъ кийими йок. Не этсинлер, сегизи кийинип, кайтара ак-
кув  болып,  ушып  кетеди.  Бириси  йылай-йылай  калады.  Сонда  камыстынъ
ишиннен Баркая шыгады. Баркая айтады кызга:
"Мен  сага  ашык  болдым.  Сен  кетсень,  мен  кайгыдан
оьлеекпен.  Сенинь  кийиминь  менде.  Мен  сага
кийиминъди  кайтарайым,  тек  сен  меним  хатыным
болсанъ".  Кызга  амал  йок,  кыз  айтады:  "Аьруьв,  мен
сенинь  хатынынь  болайым,  тек  сен  юмада  бир  кере
кийимимди берип, оьз аьптелериме барып келмеге ызын
берерсинъ". «Яхшы дейди  Баркая. Булар яшай  береди:
Баркая  балык  ыслайды,  кийик  урады.  Хатыны  оларды
кептиреди.  Бир  хыйлы  заман  кеткен  сонь,  хатын  авыр
аяклы  болады.  Бир  кере  Баркая  балык  авлап  уьйге
кайтса, хатыны йок, костынь ишинде бир бала йылайды.
Шавып  барып  караса  — янъы тувган эр бала ятыр.
Баркая хатынын излейди, шакырады — йок. Сонь барып
ак-кув  кийимин  ясырган  ерин  барып  карайды.  Караса,
ак-кув  кийими  де  йок.  Сол  заманда  Баркая  ак-кув
кыздынь коьтере кеткенин анълайды. Амал йок, Баркая
балады алатта авылга кайтады. Балага Кутлы-Кая деп ат
береди.  Кутлы-Кая  кишкейиннен  баслап  атасы  ман
бирге  анъга  юрип  баслайды.  Анъга  бек  уста  болады.
Боьтен де анъшылык кусларына бек уста.

Яс  уьйкен  болганда  анъшы  кус-сунъкарларын
уьйретип  баслайды.  Мунынъ  сунъкар  кусларындай
алгыр  кус  бир  ерден  де  табылмайды.  Сол  Кутлы
-Кая яшаган  юрттынъ  ханы  Токтамыс  та  анъшы
сунъкарларды  бек  суьеди  экен.  Токтамыс  та  Кутлы-
Каядынь  усталыгын  эситип,  оны  оьзине  кусшы  этип
алады.

Суьйтип яшап турады Кутлы-Кая Токтамыс ханнынь
колында.  Токтамыс  ханнынь  сунъкарлары  баска
ханлардынь анъшы кусларыннан алгыр болып шыгады.
Баска  бир  хан,  Шаьтемир  хан,  Токтамыстынь
сунъкарларына  коьзи  кызады.  Токтамыстан  тилейди:

"Бир  бала  сунъкар  бертага",—  деп.  Токтамыс  касына
ювытпайды. Сонда, Шаьтемир хан Кутлы-Каяга келетте,
сол атаклы сунъкарлардынь бир йымырткасын тилейди.
Бермеге Кутлы-Кая Токтамыстан коркады.
Сонда  Шаьтемир  хан  айтады:  "Сунъкар  картайган,
йылда  эки  йымыртка  йымырткалайтаган  эди,  быйыл
бирев йымырткалады дерсинь, бир йымыртка мага сат"
дейди.

Кутлы-Кая бир йымырткады сатады. Куьни етип,
ол йымырткадан сунъкар баласы шыгады. Ол да оьсип,
оьткир  коьзли,  куватлы  сунъкар  болады.  Бир  кере
Шаьтемир хан яс сунъкарын да алып,
Токтамыс  ханга  конакка  келеди.  Булар  анъга  шыга-
дылар.  Бир  кийик  шыгып  кашады.  Токтамыстынь
сунъкары да, Шаьтемир ханнынь сунъкары да азыгып
кийикти  кувадылар.  Сонда  Шаьтемир  ханнынъ
сунъкары алдын етип, кийикти ыслайды. Токтамыс тынь
сунъкары артта калып, бир затсыз калады
Сонда  Токтамыс  сорайды:  "Сен  бу  яхшы  тукым
сунъкарды кайдан таптынь? Бу тукым куры менд болмаса
бир  ханда  да  йок  эди?"  —  дейди.  Шаьтемир  хан
айтпайды. Булар арып йолда олтырып кымыз ишедилер.
Кымызга  кызганда  Шаьтемир  хан  айтады:  «Мага  бу
сунъкарды  йымыртка  болып  сенинь  кусшынъ  Кутлы-
Кая  берди».  Сонда  Токтамыс  бек  яман ашувланады.
Келип  хан  сарайына  Кутлы-Каяды  оьлтиреек  болады.
Кутлы-Кая  оны  эситип,  агашка  кашады.  Кутлы-Кая
агашлыкта анъшылап яшайды бир хыйлы йыллар.
Бир  кере  буга  албаслыдынь  кызы  рас  болады.  Кутлы-
Кая  албаслыдынь  кызына  уьйленеек  болады.  Ол

айтады:  "Мен  сага  хатын  болайым,  тек  сен  мен  шe-
шингенде  меним  колтыгым  ман  аягыма  карамассынынъ
дейди".

— Аьруьв,— дейди Кутлы-Кая.
Албаслыдынь  кызы  айлак  бек  ярасыклы  болган.
Булар яшап баслайдылар. Бир кере, албаслыдыиь кызы
шешинеятканда,  Кутлы-Кая  даянаалмай,  акырын
хатыннынь  колтыгына  эм  аякларына  карайды.  Караса
карасын, колтыгы тесик экен, сол тесиктен ишим оьпке-
бавыры  коьринеди.  Аякларына  караса  —  аяклары
кустынь аягындай.

Сол  саьат  албаслыдынь  кызы  Кутлы-Каядынь
караганын сезетте,  былай дейди: "Сен антынъды  ыслай
алмадынъ,  меним  карама  деген  ерлериме  карадынъ.  Бу
саьаттен  баслап  мен  сенииь  хатынынъ  тувылман,  сен
меним  эрим  тувылсынъ.  Меним аягым авыр.  Мынадай
куьнде аьвлет туваяк. Эгер кыз болса, ол аьвлет менимеи
калар,  эгер  ул  бала  болса,  сол  тувган  куьн  мына
теректинь астына аькелип салырман, сен келип улынъды
аларсынь».  Соны  айтатта  албаслыдынь  кызы,  артка
карамаганлай, кетеди. Не амал. Кутлы-Кая калады. Куьн
сайып  турады.  Белгили  куьнде  келип  теректинъ  астына
караса,  ерде  бир  ул  аьвлет  ятыры.  Кутлы-
Кая  улын
коьтерип алады. Бала йылай ды,  уватып  болмайды.
Кутлы-Каядынь  янъы
куьшелеклеген  ийти  болады  касында.  Баладынь  йылаганын
токтаталмаганда,  Кутлы-Кая  балага  ийтти  эмдиреди.  Бир
хыйлы  заман  бала  ийтти  эмип  яшайды.  Сонъында  ийт
эмдирмейтаган  болады.  Кутлы-Кая  калай  этеегин  6илмей,
авылга  ясыртын  кайтады.  Балады  бир  йылкышы  тенъине
калдырады. Оьзи авылда яшамага Токтамыс ыслап оьлтирер
деп коркады. Кутлы-Каядынь тенъи йылкышыдынь тогыз улы
бар экен. Кутлы-Кая улын Эдиге деп атады. Эдигеди де тогыз
улына костылар. Кутлы-Кая агашка кайтып кетти. Эдиге бек
тез  оьсип  баслайды,  Оьзи  де  бек  оьткир.  Балалар  ман
тоьбелессе, ыслаган-ыслаган ерин уьзип алады.

Сол заманда,
Эдиге Кутлы-Каядынь улы экенин бирев билетте, Токтамыс
ханга  айтады:  «Сени  алдайтаган  Кутлы-Кая  кашып  агашта
яшайды, онынь  бир улы бар, улын авылда йылкышы тенъи
асырайды». Токтамыс тез болып йылкышыды шакырады.
— Кутлы-Каядынь улы сендеме? — деп сорайды.
— Менде,— дейди йылкышы.
—  Тез  болып  мында  аькел,  оьлтиреекпен!  Йылкышы
уьйине кайтады эм  пишесине айтады: «Бизде  тогыз  ул бар.
Кутлы-Каядынь ялгыз  бир улы бар. Ол  да  бек баьтир  адам
болаяк  коьринеди.  Кутлы-Каядынь  ялгыз  улын
оьлтирткишей, биз Токтамыска оьзимиздинь бир улымызды
берейик». Токтамыска аькетеди.
— Мынавыма Кутлы-Каядынь улы? — дейди хан.
— Мынавы.
Сол  ерде  Токтамыс  хан  йылкышыдынь  улын  Кутлы-
Каядынь улына санап, аскакка асып оьлтиреди.
Эдиге  йылкышыдынь  колында  сав  калады.  Болса  да
йылкышы  ман  пишеси  буга  энди  Эдиге  демей  Кубугул
дейдилер. Олай  дегени «Куба  огул» демек  болады. «Куба»
деп бек юрекли баьтирге айтылган, баьтир демеклик болады.
Кутлы-Кая  да  мазаллы,  йигерли  баьтир  болган сонь, ога  да
«Куба» дегенлер. Энди онынь улы Эдигеге «Куба  огул» —
«Кубугул»  деп  ат  тактылар.  Кутлы-Каядынь  улы  экенин
билдирмес  уьшин  айтадылар.  Суьйтип  яшайдылар.
Йылкышыдынь  уллары Токтамыс  ханнынь  колында йылкы
багадылар. Кубугул бир аз оьскенде, бир байдынь бу
завларын  бакпага  бередилер.  Солай  этип  кишкей  Кубугул

куьндиз бузав багып яшай береди. Сол мезгилде Токтамыс хан
оьзининь атагын шыгармак уьшин арба ясатады, ол арбадынь
тегершиклерин алтыннан  эттиреди, баска  ерлерин де  алтын
ман  куьмистен  эттиреди.  Сонь  халкты  йыятта:  «Эй,  мына
арбага баа салынъыз!» — дейди.
—  Эй,  ога  баа  барым.  Бул  алтынтта?  —  деп  халк  баа
салалмайды.  Сонда  Токтамыс  хан  арбага  бирэки  адамды
олтыртатта,  «бар  энди  кыдырып  шыгынъыз,  неше  баа
салырлар»,— деп йибереди. Кыдырадылар. Эш бирев де баа
салып болмайды. Бир баска байдынь ерине еткенде, бир бала
бузав багып туры. Оьзи  олтырып сыякка шыгып  туры, оьзи
ашап туры, Сонда арбадагылардынь биреви айтады: «Токташ,
сосыннан хабар сорайык».


Сообщение отредактировал тоньюкукк - Понедельник, 06 Ноября 2017, 17:48
 
Форум » Форум » НОГАЙЦЫ » Эпос
  • Страница 1 из 1
  • 1
Поиск: